“‘Schaf het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen af’

Walter Zinzen

© Brecht Goris

Het minste wat je over Afghanistan kunt zeggen, is dat de situatie er fragiel is. Toch slaagde het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen erin om enkele Afghanen uit te wijzen nadat Kaboel al gevallen was. Is onze commissaris-generaal eigenlijk nog wel bij zinnen?, vraagt MO*columnist Walter Zinzen zich af.

Soms zou een mens medelijden krijgen met onze landbestuurders. We hebben lang op een federale regering moeten wachten maar toen ze er eenmaal was, kreeg ze crises op haar bord die hoogst uitzonderlijk waren. Eerst de coronacrisis, vervolgens een hongerstaking, dan de overstromingsramp en nu dus Afghanistan.

Vooral de manier waarop gereageerd werd op die laatste crisis deed iedere vorm van medelijden, hoe klein ook, smelten als sneeuw voor de zon. In de plaats daarvan kwam ergernis, grote ergernis. Amper was het bericht over de machtsovername door de Taliban binnen of er klonk angstig geschreeuw: er zou weer een vluchtelingenstroom op gang komen, wat een verschrikking!

Sammy Mahdi (christen-democraat!), de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, nam het voortouw. Hij zou onverminderd voortgaan met het terugsturen van uitgewezen Afghanen naar hun land van oorsprong, schreef hij in een brief. Om een paar dagen later luidop te verklaren dat zulks moreel kan noch mag.

Helaas, dit laatste hadden ze niet gehoord op het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS). Daar werden op 17 en 18 augustus, respectievelijk twee en drie dagen na de val van Kaboel, negatieve beslissingen overgemaakt aan twee Afghanen met als argument dat Kaboel ‘veilig genoeg’ was, net als de meeste provinciehoofdsteden die stevig in handen waren van de regering.

Ach een foutje, verklaarde de heer Dirk Van den Bulck, de commissaris-generaal. Zijn mensen hadden zich op verouderde rapporten gebaseerd. Geen probleem, de betrokkenen moesten maar beroep aantekenen, dan zou hun uitwijzing worden geannuleerd. En hij voegde er aan toe: ‘Wij analyseren niet of een land veilig of ­onveilig is. Het is onze opdracht om te analyseren of ­iemand een ­reëel risico loopt.’

Dirk Van den Bulck verwacht dat de Taliban rust en vrede zullen brengen nu de oorlog met het leger voorbij is.

Je gelooft het niet als je dit leest. Geen woord van verontschuldiging, geen nostra culpa, en vooral: geen spontane rechtzetting. De twee Afghanen hadden vijf dagen om in beroep te gaan, ze moesten maar zien dat ze op die korte tijd een advocaat vonden en de financiële middelen om hem/haar te betalen. Is dat niet gelukt? Dan moeten ze weg. Einde verhaal.

De machtsovername door de Taliban is voor meneer Van den Bulck helemaal geen reden om te stoppen met het uitwijzen van Afghanen. Integendeel: hij verwacht dat de Taliban rust en vrede zullen brengen nu de oorlog met het leger voorbij is. Is onze commissaris-generaal eigenlijk nog wel bij zinnen?

Het is niet de eerste keer dat die vraag zich opdringt.

Wie herinnert zich de twee Soedanezen niet die onder het bewind van Theo Francken teruggestuurd werden? Soedan werd toen nog geregeerd door een bloeddorstige tiran. De heer Van den Bulck bestond het om één van die gedeporteerden na zijn terugkeer op te bellen en hem te vragen of hij al dan niet gemarteld was. Het idee! Dacht meneer Van den Bulck nu werkelijk dat zo’n man, wiens telefoon wordt afgeluisterd, aan een wildvreemde uit België zal opbiechten dat hij mishandeld is?

Het wordt de hoogste tijd dat de migratiediensten grondig worden hervormd. Het staat zelfs in het regeerakkoord.

Bart De Wever was er als de kippen bij om de gebeurtenissen in Afghanistan aan te wenden voor eigen politiek gewin en kleingeestige oppositiekritiek.

Wat het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen betreft zou een terugkeer naar de situatie van voor 1988 hoogst wenselijk zijn. Toen besliste het UNCHR, het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties, over de toekenning van asiel. Maar in de ogen van de Belgische politici waren die UNO-mensen veel te gul met het toekennen van de vluchtelingenstatus. En dus werd het huidige, “onafhankelijke”, puur Belgische commissariaat opgericht.

De voorgangers van Dirk Van den Bulck (o.a. Marc Bossuyt en Pascal Smet) muntten ook niet echt uit in mededogen en menslievendheid. Daarom een goede raad aan parlement en regering: schaf dat onbarmhartige Belgische commissariaat af en schakel opnieuw de VN in. Makkelijk zat: het UNCHR heeft nog steeds een afdeling in Brussel.

Politiek gewin

Ondertussen zorgt de onvermijdelijke Bart De Wever voor een bijkomende ergernis: hij was er als de kippen bij om de gebeurtenissen in Afghanistan aan te wenden voor eigen politiek gewin en kleingeestige oppositiekritiek op het kabinet-De Croo. Dat heeft namelijk beslist geen militairen meer te laten patrouilleren in de Antwerpse joodse wijk en de bewaking ervan over te dragen aan de federale politie.

En dat op een moment dat Al Qaeda weer sterk wordt dankzij de Taliban, zo foeterde de burgemeester van ’t Stad, en er opnieuw terreuraanslagen dreigen. Het antwoord kwam van de zoals altijd rustige federale procureur Van Leeuw: er is op dit moment geen sprake van een terreurdreiging, maar dat kan over een jaar of twee, drie anders zijn. De waarheid? Daar heeft De Wever wel eens meer last mee.

Zelden een meer correcte naam gehoord voor een actiegroep dan “Viruswaanzin”

Vaccinatiepas

Wie daar ook last mee heeft zijn de dwazen die schreeuwen dat hun vrijheid bedreigd wordt door de coronamaatregelen. Nog een ergernis erbij. Vaccinatie, al dan niet verplicht? Een aanslag op mijn vrijheid! Het coronapasje? Een dictatoriale maatregel! Ach zo. Ik rijd graag links maar ik moet van de verkeerscode rechts rijden. Een aanslag op mijn vrijheid! Ik loop graag naakt op straat maar de wet verplicht me om kleren aan te trekken. Een dictatoriale maatregel!

De vereniging die dit soort onzin uitkraamt noemt zichzelf “Viruswaanzin”, althans in België. Zelden een meer correcte naam gehoord voor een actiegroep. Ik ben al meer dan 60 jaar in het bezit van een geel boekje, uitgegeven door de Wereldgezondheidsorganisatie onder de titel International Certificates of Vaccination. Een vaccinatiepas! Landen waar tropische ziektes heersen eisen dat iedere buitenlandse reiziger zo’n boekje kan voorleggen. Ik kan dus bewijzen dat ik – verplicht! – ingeënt ben tegen gele koorts, polio, tetanus, meningokokken C, hepatitis A+B.

Ja ook polio. Dat was in mijn jonge jaren nog nodig, maar dankzij de vaccinatie is die ziekte volledig uitgeroeid. Dat geldt ook voor de pokken, waarvoor de verplichte vaccinatie afgeschaft werd in 1980. Maar wat heb ik afgezien van al die vrijheidsberovingen! Mensen toch! Je zou er bijna bij vergeten dat ik in al die jaren nooit een tropische ziekte heb op gelopen. Behalve malaria dan. Daartegen bestaat geen vaccin. Maak dat die viruswaanzinnigen maar eens wijs. Zinloos.

Heb ik minister-president Jambon niet ooit horen beweren dat ook die gekken hun stem moeten kunnen laten horen op de publieke omroep? Hij had moeten voorstellen hun stemrecht af te pakken. Dan zouden ze misschien beseffen wat échte vrijheidsberovende maatregelen zijn.

Ondertussen kreunt Brussel onder lage vaccinatie- en hoge besmettingscijfers. Een uitgelezen moment moet Brussels minister Pascal Smet gedacht hebben om eens iets tegen het seksisme te ondernemen. Daarom heeft hij beslist het woord “patrimonium”, “patrimoine” in het Frans, te verbannen wegens een seksistische connotatie. Alweer een ergernis.

Niemand kent nog Latijn maar een of andere bolleboos heeft ontdekt dat in “patrimonium” het woordje “pater” steekt, dat vader betekent. Seksisme! Het doet me denken aan Jacob Van Maerlant, wiens bijnaam “vader der Dietsche dichteren allegader” was. Hij kreeg die titel omdat hij als eerste in het Nederlands, toen nog Dietsch genoemd, schreef, in zijn moedertaal dus. O lala, wat zeg ik nu? _Moeder_taal? Wat een seksist ben ik toch!

Is er dan alleen maar ergernis te melden? O nee, zeker niet. Kijk naar die twee Somaliërs op de Olympische marathon. Wat zij gepresteerd hebben doet ieder hart smelten en alle ergernissen wegvloeien. Hetzelfde geldt voor alle andere, zo heerlijk talrijke, zwarte medailledragers. Nu moet ik oppassen. Straks ben ik ook nog een racist.