Aantal vluchtelingen is verdubbeld in amper 20 jaar

Jim Black / Pixabay

Vorig jaar gingen opnieuw 13,6 miljoen mensen op de vlucht, gemiddeld 37.000 mensen per dag. Dat bracht het totale aantal op 70,8 miljoen, dubbel zoveel als twintig jaar geleden en ruim twee miljoen meer dan in 2017, blijkt uit het Global Trends-rapport van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.

UNHCR bestaat bijna 70 jaar. Nooit eerder telde de VN-organisatie zoveel vluchtelingen. Tien jaar geleden was 1 op 160 mensen wereldwijd op de vlucht, vorig jaar was dat al 1 op 108.

Venezuela

In de cijfers komt de crisis in Venezuela maar ten dele tot uiting. Daar hebben ondertussen al meer dan vier miljoen mensen het land verlaten, een van de grootste vluchtelingencrisissen uit de geschiedenis. Een groot deel van die Venezolaanse vluchtelingenstroom dateert van dit jaar.

Het is voor het zevende jaar op rij dat het aantal vluchtelingen wereldwijd stijgt. “We zien in deze cijfers een verdere bevestiging van een trend op langere termijn in het aantal mensen dat bescherming zoekt tegen oorlog, conflicten en vervolging”, zegt VN-vluchtelingencommissaris Filippo Grandi.

Intern ontheemden

Het Global Trends-rapport onderscheidt drie groepen vluchtelingen. Eerst heb je de internationale vluchtelingen, mensen die hun land ontvluchten vanwege conflicten, oorlog of vervolging. Daarvan waren er vorig jaar 25,9 miljoen wereldwijd, een half miljoen meer dan een jaar voordien. De meeste mensen die hun land ontvluchten, komen in een buurland terecht.

De tweede groep bestaat uit asielzoekers, vluchtelingen die in een ander land asiel hopen te krijgen. In 2018 waren er 3,5 miljoen asielzoekers. De meeste waren Venezolanen (341.800).

Kinderen alleen

De derde en grootste groep vormen de 41,3 miljoen intern ontheemden, mensen die naar een gebied in eigen land zijn gevlucht. Deze groep krijgt vaak veel minder aandacht dan de internationale vluchtelingen. We vinden ze in landen als DR Congo, Syrië en Irak.

138.600 kinderen waren vorig jaar helemaal alleen op de vlucht.

De helft van alle vluchtelingen bestaat uit kinderen. 138.600 kinderen waren vorig jaar helemaal alleen op de vlucht. In Oeganda telde men zelfs 2800 niet begeleide peuters.

Meer dan 5 jaar op de vlucht

Voor slechts een kleine minderheid van alle vluchtelingen kwam er vorig jaar een oplossing: 593.800 konden terugkeren naar huis, 92.400 werden hervestigd in een ander land dan waar ze eerst naartoe waren gevlucht, en 62.600 werden genaturaliseerd in hun nieuwe land.

Bijna vier op de vijf vluchtelingen zijn al minstens vijf jaar op de vlucht. Voor een op de vijf duurt de situatie al twintig jaar of langer.

Hervestiging

Het UNHCR doet regelmatig oproepen voor hervestigingsprogramma’s. Maar slechts een handvol gaat daarop in, vorig jaar 25 landen. Daardoor kon slechts 7 procent van de vluchtelingen die voor hervestiging in aanmerking kwamen, daadwerkelijk een nieuw thuis vinden.

De landen die de meeste vluchtelingen opvingen, waren Turkije (3,7 miljoen), Pakistan (1,4 miljoen), Oeganda (1,2 miljoen), Soedan (1,1 miljoen) en Duitsland (1,1 miljoen).

Een hervestigingsland biedt juridische en fysieke bescherming aan vluchtelingen. Het land verleent toegang tot dezelfde burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten als zijn eigen staatsburgers. Deze bescherming zou uiteindelijk moeten leiden tot naturalisatie van de vluchtelingen.

Vooral uit Syrië

Vijf landen leveren twee derde van alle vluchtelingen: Syrië (6,7 miljoen), Afghanistan (2,7 miljoen), Zuid-Soedan (2,3 miljoen), Myanmar (1,1 miljoen) en Somalië (0,9 miljoen).

In het geval van Myanmar gaat het vooral om Rohingya, die naar buurland Bangladesh zijn gevlucht. Omdat deze moslimminderheid staatloos bleef, is het UNHCR volop bezig hen te registreren en een identiteitskaart te bezorgen.

De landen die de meeste vluchtelingen opvingen, waren Turkije (3,7 miljoen), Pakistan (1,4 miljoen), Oeganda (1,2 miljoen), Soedan (1,1 miljoen) en Duitsland (1,1 miljoen).